Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ khi nào & hết bao nhiêu tiền?
Xem nhanh
- Nguyên nhân phụ nữ bị tiểu đường thai kỳ
- Dấu hiệu của tiểu đường thai kỳ
- Chỉ số bao nhiêu thì bị tiểu đường thai kỳ?
- Lần xét nghiệm đầu tiên
- Lần xét nghiệm vào tuần 24-28
- Nhóm thai phụ nào có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ cao?
- Tiểu đường thai kỳ có nguy hiểm không?
- Khi nào cần xét nghiệm tiểu đường thai kỳ?
- Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ diễn ra như thế nào và hết bao nhiêu tiền?
- Bà bầu bị tiểu đường nên ăn gì và kiêng ăn gì?
- Tiểu đường thai kỳ nên ăn gì?
- Tiểu đường thai kỳ kiêng ăn gì?
- Một số lời khuyên cho phụ nữ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ
Nguyên nhân phụ nữ bị tiểu đường thai kỳ
Sự thay đổi nội tiết tố và tăng cân là 2 vấn đề thường xảy ra trong thời kỳ mang thai, làm cho cơ thể đề kháng insulin. Khi đó đường huyết sẽ tăng cao trong máu dẫn đến tiểu đường thai kỳ (hay còn gọi là đái tháo đường (ĐTĐ) thai kỳ).
Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân có thể khiến thai phụ bị tiểu đường thai kỳ như:
- Thừa cân, béo phì.
- Tiền căn gia đình bị đái tháo đường (Cha, mẹ, anh, chị, em ruột bị đái tháo đường).
- Tiền căn bất thường chuyển hóa Glucose.
- Tiền căn về bệnh sản khoa.
- Đã từng bị tiểu đường thai kỳ trong lần mang thai trước.
- Tiền căn sinh con trên 4kg.
- Tiền căn có hội chứng buồng trứng đa nang.
- Thai phụ mắc huyết áp cao.
- Đã từng sinh bé bị dị tật bẩm sinh hoặc bị chết non.
- Tiền đái tháo đường: đường huyết cao hơn bình thường nhưng chưa cao tới mức chẩn đoán đái tháo đường.
Dấu hiệu của tiểu đường thai kỳ
Hầu hết ĐTĐ thai kỳ không có biểu hiện rõ ràng, thai phụ có thể không biết mình bị ĐTĐ cho đến khi kiểm tra nước tiểu và lượng đường. Tuy nhiên, bà bầu có thể dựa vừa một số triệu chứng bất thường sau để đặt ra nghi vấn liệu mình có bị tiểu đường hay không, từ đó đến khám bệnh kịp thời:
- Thường xuyên khát nước, thức giấc giữa đêm để uống nước thật nhiều.
- Đi tiểu nhiều và có nhu cầu nhiều lần hơn so với nhu cầu của các phụ nữ mang thai bình thường khác.
- Vùng kín bị nhiễm nấm và không thể làm vệ sinh sạch sẽ bằng các dung dịch chống khuẩn thông thường.
- Các vết thương, trầy xước hoặc vết đau khó lành.
- Sụt cân nặng và mệt mỏi, thiếu năng lượng và kiệt sức.
Chỉ số bao nhiêu thì bị tiểu đường thai kỳ?
Để xác định chính xác chỉ số tiểu đường thai kỳ, mẹ bầu có thể dựa vào 2 lần xét nghiệm, gồm:
Lần xét nghiệm đầu tiên
Vào lần thử đường huyết đầu tiên mẹ bầu sẽ được chỉ định để bụng rỗng để kiểm tra chỉ số, kết quả cho ra như sau:
- Bà bầu được chẩn đoán đái tháo đường lâm sàng khi có 1 trong 3 chỉ số sau: >7.0mmol/l, HbA1c > 6.5%, lượng đường huyết ngẫu nhiên >11.1mmol/l.
- Bị tiểu đường khi chỉ số đường huyết từ 5.1 – 7.0mmol/l.
Nếu đường huyết lúc đói <5.1mmol/l thì sẽ phải đợi đến tuần thai 24-28 làm xét nghiệm dung nạp glucose để chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh.
Lần xét nghiệm vào tuần 24-28
Đường huyết <5.1mmol/l thì mẹ bầu sẽ tiến hành xét nghiệm tiểu đường vào giai đoạn này bằng cách đo nồng độ glucose máu khi đói. Sau đó, thai phụ được yêu cầu sử dụng một lượng glucose khoảng 75g trong vòng 5 phút. Tiếp theo bác sĩ sẽ lấy mẫu máu để đo nồng độ glucose huyết sau 1 và 2 tiếng kể từ khi uống glucose.
Kết quả cho ra như sau:
- Bà bầu bị chẩn đoán tiểu đường lâm sàng khi chỉ số đường huyết >7.0mmol/l.
- Bà bầu bị tiểu đường thai kỳ khi nằm trong 1 trong 3 chỉ số sau: lúc đói ≥5.1mmol/l; ở thời điểm 1 giờ ≥10.0mmol/l; ở thời điểm 2 giờ ≥8.5mmol/l.
Nhóm thai phụ nào có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ cao?
Thai phụ có nguy cơ mắc tiểu đường cao nếu:
- Thừa cân, béo phì (chỉ số cơ thể BMI vượt quá 30).
- Từng bị tiểu đường trong lần mang thai trước.
- Có đường trong nước tiểu.
- Gia đình có tiền sử bệnh tiểu đường.
Ngoài ra, một số đối tượng sau cũng có khả năng bị ĐTĐ thai kỳ:
- Từng sinh con thừa cân (quá 4kg).
- Bị thai lưu không rõ nguyên do.
- Từng sinh con dị tật.
- Bị tăng huyết áp hoặc mang thai khi đã trên 35 tuổi.
Tiểu đường thai kỳ có nguy hiểm không?
Nếu bệnh tiểu đường thai kỳ được kiểm soát và giám sát chặt chẽ bởi người bệnh và bác sĩ thì rủi ro sẽ được giảm rất nhiều. Ngược lại, sẽ để lại nhiều biến chứng nguy hiểm hơn cho mẹ bầu và thai nhi nếu mẹ lơ là trong việc theo dõi và chăm sóc sức khỏe.
Các biến chứng của tiểu đường thai kỳ:
Đối với mẹ: Tăng huyết áp, tiền sản giật, sẩy thai, thai chết lưu, tử vong chu sinh, nhiễm khuẩn tiết niệu, sinh non, đa ối, tăng nguy cơ mắc đái tháo đường thật sự sau này, tăng nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ ở lần mang thai tiếp theo.
Đối với con: Thai to, chậm phát triển trong tử cung, suy hô hấp cấp chu sinh, tử vong chu sinh, dị tật sơ sinh, tăng nguy cơ hạ đường huyết khi sinh, hạ canxi máu, đa hồng cầu, tăng bilirubin máu gây vàng da sơ sinh,… dễ béo phì và tăng nguy cơ mắc tiểu đường trong tương lai.
Do đó, để phát hiện sớm, có biện pháp điều trị và phòng ngừa các biến chứng do tiểu đường thai kỳ tốt nhất bà bầu nên tham gia xét nghiệm đường huyết định kỳ.
Khi nào cần xét nghiệm tiểu đường thai kỳ?
Để tránh được những hậu quả do tiểu đường thai kỳ mang lại cho mẹ và con, thì việc xét nghiệm thai kỳ đúng lúc và theo dõi sát sao là điều rất cần thiết.
Thời điểm thực hiện xét nghiệm chẩn đoán tiểu đường thai kỳ lần đầu là ở giai đoạn tuần thứ 24-28 của thai kỳ đối với phụ nữ không được chẩn đoán đái tháo đường trước đó.
Trong các trường hợp người mẹ có tiền sử tiền tiểu đường, thừa cân béo phì, có chế độ ăn mất cân bằng dinh dưỡng hoặc có các biểu hiện: thường xuyên khát nước, miệng thấy vị ngọt, mệt mỏi quá mức… thì cần được xét nghiệm sớm hơn để xác định mức đường huyết.
Lưu ý, phụ nữ có tiền sử ĐTĐ thai kỳ nên thực hiện xét nghiệm để phát hiện sự phát triển ĐTĐ hay tiền ĐTĐ ít nhất 3 năm một lần.
Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ diễn ra như thế nào và hết bao nhiêu tiền?
Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ thường diễn ra với 2 giai đoạn: định lượng Glucose lúc đói và Dung nạp Glucose. Cụ thể:
Xét nghiệm định lượng Glucose lúc đói
Để thực hiện các xét nghiệm này, thai phụ được chỉ định uống hết 50g Glucose trong 5 phút và lấy máu ở ngón tay sau 1 giờ để xét nghiệm sự chuyển hóa đường của cơ thể. Sau đó, thai phụ làm thêm xét nghiệm dung nạp Glucose để có kết quả chính xác nhất.
Hoặc nếu kết quả kiểm tra lần này cho chỉ số đường huyết <5.1mmol/l thì sẽ bà bầu sẽ được chỉ định đợi đến tuần thai 24-28 để làm xét nghiệm dung nạp glucose để chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh.
Nghiệm pháp đường huyết (xét nghiệm dung nạp Glucose) vào tuần thai 24-28
Xét nghiệm này thường được làm vào buổi sáng, khi thai phụ nhịn đói sau ăn từ 10 – 14 giờ. Lấy máu xét nghiệm đường huyết lúc đói, sau đó cho bệnh nhân uống 75g glucose trong 5 phút. Định lượng glucose huyết tại thời điểm 1 và 2 giờ sau khi uống nước đường. Nếu mẫu máu cho kết quả dương tính, thai phụ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ và được bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị bệnh.
Chi phí cho các loại xét nghiệm nêu trên còn tùy thuộc vào từng bệnh viện và các vấn đề phát sinh khác, có thể dao độn từ 200.000 đển 300.000 đồng.
Bà bầu bị tiểu đường nên ăn gì và kiêng ăn gì?
Chế độ ăn uống tác động trực tiếp đến thể trạng của bà bầu, do đó, một chế độ cân bằng và hợp lý sẽ giúp bảo bà bầu kiểm soát tốt hơn chỉ số đường huyết trong cơ thể.
Tiểu đường thai kỳ nên ăn gì?
Thực đơn nên xây dựng cho bà bầu bị tiểu đường sẽ gồm có các loại thực phẩm sau:
- Thịt nạc, cá, đậu hũ, yaourt, các loại sữa không béo và không đường.
- Các loại thực phẩm ít gây tăng đường máu như: đậu đỗ, gạo lứt, các loại trái cây ít ngọt, củ quả, rau xanh.
Bà bầu nên chia nhiều bữa ăn trong ngày để đảm bảo không làm tăng đường máu lên quá cao và cũng không để đường máu hạ quá thấp lúc xa bữa ăn. Trong ngày nên ăn 3 bữa chính và 1 - 2 bữa ăn phụ.
Tiểu đường thai kỳ kiêng ăn gì?
Đối với người mang thai bị tiểu đường sẽ có khá nhiều thực phẩm cần phải hạn chế hoặc ngưng sử dụng:
- Các loại thực phẩm gây tăng đường huyết như: bánh kẹo, kem, chè, các loại trái cây ngọt,...
- Các loại thực phẩm có vị độ mặn cao và những thực phẩm chế biến sẵn có chứa nhiều muối gây tăng huyết áp như: thịt nguội, đồ hộp, vì gói, cháo,...
- Các loại thực phẩm có nhiều chất béo gây tăng mỡ máu như: lòng đỏ trứng, thức ăn chiên xào, nội tạng (tim, gan, thận),...
Ngoài ra, bà bầu cũng cần giảm uống nước ngọt, nước ép trái cây ngọt, chè đặc, rượu bia, cà phê,...
Một số lời khuyên cho phụ nữ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ
Để kiểm soát cũng như chăm sóc tốt cho sức khỏe cho mẹ và con, bà bầu bị tiểu đường cần chú ý:
- Chế độ ăn phù hợp: đủ chất đạm, chất béo, đường, vitamin, muối khoáng và nước với khối lượng hợp lý.
- Duy trì cân nặng vừa phải, không tăng quá 8-12 ký.
- Tham gia luyện tập thể dục nhẹ nhàng và đều đặn, một số môn thích hợp cho bà bầu như bơi lội, đi bộ,… Nên đi bộ 20-30 phút sau ăn để giúp kiểm soát đường máu.
- Đến thăm khám bác sĩ chuyên gia đúng lịch trình và thực hiện đúng chỉ định của bác sĩ.
- Sau sinh cần cho trẻ sơ sinh bú sớm, theo dõi chặt chẽ các biến cố có thể xảy ra.
Trên đây là toàn bộ bài viết về tiểu đường thai kỳ và những thông tin bổ ích xoay quanh chủ đề này, hy vọng qua bài viết mẹ bầu đã nhận thức rõ hơn về mức độ nguy của tiểu đường thai kỳ từ đó xây dựng cho mình chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý để kiểm soát chỉ số đường huyết tốt nhất giúp “mẹ tròn con vuông”.