Tắc vòi trứng

Tắc vòi trứng là gì?

Tắc vòi trứng (tắc ống dẫn trứng) là tình trạng vòi trứng bị chặn, khiến trứng không thể di chuyển từ buồng trứng đến tử cung. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến gây vô sinh ở phụ nữ. Vòi trứng đóng vai trò quan trọng trong quá trình thụ tinh và mang thai, vì đây là nơi tinh trùng gặp trứng để hình thành phôi. Khi vòi trứng bị tắc, sự cản trở này ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản, khiến việc thụ thai tự nhiên trở nên khó khăn hoặc không thể thực hiện được.

Nguyên nhân gây tắc vòi trứng

Viêm nhiễm phụ khoa

Một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tắc vòi trứng là viêm nhiễm phụ khoa. Viêm vùng chậu (PID) do vi khuẩn lây qua đường tình dục (thường gặp là chlamydia và gonorrhea) có thể làm tổn thương và gây sẹo trong vòi trứng. Ngoài ra, các nhiễm trùng mãn tính không được điều trị đúng cách cũng có thể dẫn đến tắc nghẽn vòi trứng.

Lạc nội mạc tử cung

Lạc nội mạc tử cung là tình trạng các mô nội mạc tử cung phát triển ngoài tử cung, bao gồm cả trong và xung quanh vòi trứng. Hiện tượng này có thể gây viêm và hình thành mô sẹo, làm tắc nghẽn đường di chuyển của trứng. Đây là một nguyên nhân thường gặp nhưng khó phát hiện nếu không có các biện pháp chẩn đoán chuyên sâu.

Sẹo hoặc tổn thương sau phẫu thuật

Phẫu thuật vùng chậu, chẳng hạn như mổ lấy thai hoặc điều trị phụ khoa, có thể để lại sẹo trong vùng tử cung và vòi trứng. Những sẹo này đôi khi gây dính, làm hẹp hoặc chặn hoàn toàn vòi trứng. Đây là một yếu tố nguy cơ đặc biệt ở phụ nữ đã trải qua nhiều lần phẫu thuật hoặc các can thiệp y khoa không được thực hiện cẩn thận.

Triệu chứng của tắc vòi trứng

Tắc vòi trứng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây vô sinh ở phụ nữ, nhưng các triệu chứng của bệnh thường không rõ ràng và dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề phụ khoa khác. Dưới đây là những dấu hiệu nhận biết quan trọng:

Đau vùng bụng dưới hoặc đau lưng

Phụ nữ bị tắc vòi trứng có thể gặp tình trạng đau âm ỉ hoặc đau nhói ở vùng bụng dưới, đôi khi lan đến lưng. Cơn đau thường không cố định, xuất hiện nhiều hơn trong chu kỳ kinh nguyệt hoặc sau khi quan hệ tình dục.

Rối loạn kinh nguyệt

Tắc vòi trứng thường đi kèm với rối loạn kinh nguyệt. Chu kỳ kinh nguyệt có thể không đều, lượng máu kinh bất thường (quá ít hoặc quá nhiều) và đau bụng kinh dữ dội hơn so với bình thường.

Khó thụ thai hoặc vô sinh

Triệu chứng đáng chú ý nhất của tắc vòi trứng là khó thụ thai hoặc không thể mang thai dù đã cố gắng trong thời gian dài. Tắc nghẽn vòi trứng cản trở sự di chuyển của trứng, làm giảm khả năng thụ tinh và phát triển phôi thai.

Chẩn đoán tắc vòi trứng

Việc chẩn đoán tắc vòi trứng đòi hỏi các kỹ thuật y khoa chuyên sâu để đánh giá chính xác tình trạng của vòi trứng và tìm nguyên nhân gây bệnh. Một số phương pháp thường được sử dụng bao gồm:

Siêu âm tử cung và vòi trứng

Đây là phương pháp không xâm lấn, giúp bác sĩ quan sát cấu trúc và kích thước của vòi trứng. Siêu âm có thể phát hiện các bất thường như tích tụ dịch trong vòi trứng (hydrosalpinx), tuy nhiên, độ chính xác trong phát hiện tắc nghẽn là hạn chế.

Chụp tử cung vòi trứng cản quang (HSG)

HSG là phương pháp chẩn đoán hình ảnh sử dụng chất cản quang để kiểm tra sự thông thoáng của tử cung và vòi trứng. Đây là kỹ thuật hiệu quả để xác định vị trí tắc nghẽn và mức độ tổn thương.

Nội soi ổ bụng

Nội soi ổ bụng là phương pháp chẩn đoán chính xác nhất, cho phép bác sĩ trực tiếp quan sát vòi trứng và phát hiện các bất thường như dính, sẹo hoặc tắc nghẽn. Phương pháp này cũng có thể kết hợp điều trị ngay trong quá trình nội soi nếu phát hiện tổn thương có thể can thiệp được.

Điều trị tắc vòi trứng

Tắc vòi trứng có thể được điều trị hiệu quả tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ nghiêm trọng. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:

Sử dụng thuốc

Khi nguyên nhân là do viêm nhiễm, các loại thuốc kháng sinh và kháng viêm được sử dụng để kiểm soát tình trạng viêm và ngăn ngừa tổn thương thêm cho vòi trứng. Phương pháp này thường được áp dụng trong giai đoạn đầu của bệnh, khi tắc nghẽn chưa quá nghiêm trọng.

Phẫu thuật nội soi

Phẫu thuật nội soi là lựa chọn điều trị phổ biến cho các trường hợp tắc nghẽn hoặc dính vòi trứng. Bác sĩ có thể thực hiện các kỹ thuật như mở vòi trứng hoặc cắt dính để khôi phục sự thông thoáng. Đây là phương pháp ít xâm lấn, có thời gian phục hồi nhanh và hiệu quả cao, đặc biệt trong các trường hợp tắc nhẹ đến trung bình.

Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF)

Đối với những trường hợp tắc vòi trứng nặng không thể can thiệp bằng phẫu thuật, thụ tinh trong ống nghiệm là giải pháp tối ưu. IVF giúp vượt qua trở ngại của vòi trứng bằng cách trực tiếp kết hợp tinh trùng và trứng trong phòng thí nghiệm, sau đó chuyển phôi vào tử cung.

Phòng ngừa tắc vòi trứng

Tắc vòi trứng là bệnh lý có thể phòng ngừa được nếu phụ nữ chú ý bảo vệ sức khỏe sinh sản thông qua các biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả:

• Thực hiện vệ sinh vùng kín sạch sẽ, đặc biệt trong chu kỳ kinh nguyệt và sau quan hệ tình dục. Đồng thời, sử dụng các biện pháp bảo vệ như bao cao su để ngăn ngừa các bệnh lây qua đường tình dục, vốn là nguyên nhân hàng đầu gây viêm nhiễm và tắc vòi trứng.
• Thăm khám định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề phụ khoa và điều trị kịp thời, ngăn chặn nguy cơ tiến triển thành tắc vòi trứng.
• Điều trị sớm các bệnh viêm nhiễm phụ khoa.