Viêm da cơ địa

Bệnh viêm da cơ địa là gì?

Viêm da cơ địa hay chàm là bệnh mạn tính (kéo dài) khiến da trở nên bị sưng tấy và rát. Bệnh này phổ biến ở trẻ nhỏ và không có khả năng lây nhiễm. Viêm da cơ địa có thể gây ra nhiều bất tiện trong sinh hoạt và làm ảnh hưởng đến sức khỏe nếu không được kiểm soát tốt.

Nguyên nhân viêm da cơ địa

Yếu tố di truyền

Nguy cơ mắc bệnh viêm da cơ địa có xu hướng di truyền trong gia đình. Nếu bố mẹ hoặc anh chị em bị bệnh thì những còn lại trong gia đình có khả năng cao sẽ mắc bệnh. Theo các nghiên cứu, đây có thể là do sự di truyền đột biến gen liên quan đến hàng rào bảo vệ da.

Rối loạn chức năng hàng rào da

Da có chức năng như một "hàng rào" bảo vệ cơ thể khỏi sự xâm nhập của các tác nhân gây hại. Ở những người bị viêm da cơ địa, hàng rào này bị suy yếu, khiến da dễ bị mất nước, khô và dễ xâm nhập bởi vi khuẩn, virus.

Mất cân bằng hệ miễn dịch

Người bệnh viêm da cơ địa thường có sự mất cân bằng của các tế bào miễn dịch. Các tế bào miễn dịch hoạt động quá mức sẽ gây phản ứng viêm và tổn thương da.

Triệu chứng viêm da cơ địa

Ngứa

Đây là triệu chứng đặc trưng và thường gặp nhất ở hầu hết bệnh nhân viêm da cơ địa. Mức độ ngứa có thể nhẹ hoặc nặng đến mức gây mất ngủ. Ngứa thường tăng về đêm hoặc khi tiếp xúc với các kích thích.

Da đỏ, khô, bong tróc

Các vùng da bị ảnh hưởng sẽ đỏ ửng, da khô và dễ bong tróc thành từng mảng nhỏ. Da cũng có thể bị dày lên, hình thành các đám sần sùi.

Mụn nước, vảy da

Ở một số người, da có thể xuất hiện các mụn nước nhỏ li ti, vảy da hay vết loét do gãi nhiều. Những tổn thương này rất dễ bị nhiễm trùng.

Thay đổi theo mùa, tuổi tác

Triệu chứng của bệnh thường trầm trọng hơn vào mùa đông khô hanh hoặc gia tăng ở lứa tuổi dậy thì. Sang tuổi trung niên, triệu chứng có xu hướng giảm dần.

Các giai đoạn của bệnh viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa thường trải qua 3 giai đoạn:

Giai đoạn cấp tính: Xuất hiện các mảng da đỏ, sưng phồng, có mụn nước nhỏ, ngứa ngáy, có thể chảy dịch. Tình trạng này có thể kéo dài vài tuần.

Giai đoạn bán cấp: Các triệu chứng giảm bớt cấp tính, nhưng vẫn còn da đỏ, khô và bong tróc. Bệnh nhân vẫn còn ngứa nhưng ít hơn giai đoạn trước.

Giai đoạn mãn tính: Ở giai đoạn này, da sẽ rất khô và dày đặc, xuất hiện liềm da đục màu do gãi nhiều. Ngứa và kích ứng da vẫn tiếp diễn.

Biến chứng viêm da cơ địa

Nếu không được điều trị đúng cách, viêm da cơ địa có thể gây ra các biến chứng:

• Nhiễm trùng: Do da bị tổn thương, dễ bị xâm nhập bởi vi khuẩn. Nhiễm trùng thường do liên cầu khuẩn và tụ cầu khuẩn.
• Thay đổi màu sắc da: Do phản ứng viêm dai dẳng và gãi liên tục, da bệnh nhân có thể bị thâm sạm màu, thậm chí tạo thành các đám sẹo lồi hay mất sắc tố.
• Giảm chất lượng cuộc sống: Ngứa, mất ngủ triền miên do bệnh có thể làm giảm năng suất lao động, gây căng thẳng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống hàng ngày.

Chẩn đoán viêm da cơ địa

Bệnh sử và khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi kỹ về các triệu chứng, tiền sử dị ứng và bệnh lý da của bệnh nhân và người thân. Sau đó là khám da kỹ lưỡng để xác định vị trí, mức độ và tính chất các tổn thương.

Xét nghiệm: Chụp Xquang hay sinh thiết da có thể được thực hiện nếu cần loại trừ các bệnh da khác có triệu chứng tương tự. Xét nghiệm máu cũng có thể cần thiết để kiểm tra yếu tố dị ứng.

Điều trị

Biện pháp điều trị viêm da cơ địa chủ yếu nhằm kiểm soát các triệu chứng, hạn chế tình trạng tái phát và ngăn ngừa biến chứng. 

Dưỡng ẩm

Sử dụng thường xuyên các loại kem, dầu dưỡng ẩm chuyên biệt giúp cải thiện độ ẩm cho da, giảm ngứa, khô và kích ứng.

Thuốc chống viêm

Các loại thuốc corticosteroid, thuốc ức chế miễn dịch có tác dụng chống viêm và giảm phản ứng dị ứng gây ra triệu chứng. Chúng thường được kết hợp với các loại kem dưỡng ẩm.

Liệu pháp ánh sáng

Sử dụng tia cực tím A hoặc tia hồng ngoại có tác dụng trị liệu, giúp làm dịu các triệu chứng. Phương pháp này thường được kết hợp với các liệu pháp điều trị khác.

>> Có thể bạn quan tâm: Review 10 kem trị viêm da cơ địa được tin dùng

Phòng ngừa

Để phòng ngừa viêm da cơ địa tái phát, bạn cần:

• Tránh các chất kích thích: Hạn chế tiếp xúc với các hóa chất, chất tẩy rửa mạnh, xà phòng khô da. Đeo găng tay khi rửa chén, giặt đồ.
• Chăm sóc da đúng cách: Thoa kem dưỡng ẩm thường xuyên, tắm nước ấm với dầu gội dịu nhẹ, mặc quần áo cotton thoáng mát.
• Giữ ẩm không khí: Sử dụng máy hút ẩm nếu không khí quá khô. Mang theo kem dưỡng ẩm khi ra ngoài trời lạnh.
• Điều trị dị ứng triệt để: Nếu bạn bị dị ứng phấn hoa, lông thú - cần tuân thủ điều trị phòng ngừa.

Lưu ý: Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y khoa.